به گزارش قدس آنلاین، اکنون زمان طلایی کشت گندم و جو است ولی قطع برق چاه‌های آب کشاورزی فرصت محدود آبیاری جوانه‌ها را از کشاورزان گرفته، آن‌ها می‌گویند تا پایان دی‌ماه برق نداشته باشیم یک سوم محصولات را در خاموشی از دست خواهیم داد.
قاسم پیشه‌ور، رئیس اتاق اصناف کشاورزی مدعی شده برخی کشاورزان هنوز موفق به انجام کشت نشده‌اند و در صورت انجام کشت، محصولات آن‌ها دچار آسیب‌های جدی می‌شود.قدس در این گزارش با کارشناسان این حوزه گفت‌وگو کرده است. آن‌ها می‌گویند زمان کمی باقی است و قطعی ۱۰ ساعته برق چاه‌های کشاورزان به زودی اندک بضاعت آن‌ها را بر باد می‌دهد.
دریغ آب از بذر گندم با قطع برق
دکتر آرش فرزادنیا، کارشناس حوزه کشاورزی در گفت‌وگو با خبرنگار قدس، با تأکید بر اینکه دو ماه آذر و دی زمان طلایی کشت گندم به حساب می‌آیند، می‌گوید: نخستین آبیاری زمین در این بازه زمانی انجام می‌شود تا خاک سیراب و بذر برای جوانه زدن آماده شود، اما شرکت برق بی‌توجه به پروسه کاشت محصولات کشاورزی تمام چاه‌های آب را روزانه و دقیقاً در پیک کار قطع می‌کند.
وی با اشاره به دریغ آب از بذرها در دوره طلایی رشد آن‌ها که سبب می‌شود جنین گندم و جو در نطفه خفه شوند، تأکید می‌کند: کشت گندم و جو یا «سفید برگ» در پاییز نیازمند فعالیت چاه‌های آب کشاورزی به‌ویژه در دو ماهه آذر و دی است. در این بازه زمانی پس از آماده‌سازی زمین، کاشت بذر و ایجاد شیار و آبیاری بذر، پروسه «خاک آب» باید در ماه‌های ۹ و ۱۰ به سرانجام برسد تا زمین برای رشد و نمو و ثمردهی محصولات آمادگی پیدا کند و پس از آن در بهمن‌ماه می‌توان برق چاه‌های آب را تا اول اسفند خاموش کرد.
این کارشناس حوزه کشاورزی با اشاره به اینکه کشاورزان در تابستان از قطع برق آگاه بوده و برای آن آمادگی دارند، می‌افزاید: وزارت نیرو بدون توجه به زمان کاشت محصولات، تمام چاه‌ها را هر روز از ساعت ۱۰ تا ۲۲ قطع می‌کند، این کار در حالی انجام می‌شود که به کشاورزان برای این بازه زمانی هشداری مبنی بر قطع برق نداده بودند و حتی برنامه‌ریزی برای این کار ندارند تا مثلاً در یک اقدام تعاملی یک چاه را سه روز قطع و سه روز اتصال آن را حفظ کنند تا در فاصله تا ۲۱ دی‌ماه زمین‌ها آبیاری شوند.
از بین رفتن کشاورزی معیشتی در کشور
دکتر فرزادنیا با بیان اینکه در کشور ما کشاورزی بیشتر معیشتی است تا صنعتی می‌گوید: تأمین برق کشاورزی باید از اولویت‌های کشور باشد، چراکه ضرر این کار از قطع برق صنایع بیشتر است. صنعتکار می‌تواند محصول خود را به جای شنبه، یکشنبه تولید کند ولی کشاورزی مثل فریضه است و هر فریضه‌ای را باید در زمان خودش انجام داد. کشاورز اگر الان نتواند گندمش را «خاک آب» دهد و آب پای بذر گندمش برساند دیگر محصولش از دست رفته، چون گیاه زنده است و بذر نمی‌تواند یک هفته برای این کار صبر کند!
این کارشناس حوزه کشاورزی با یادآوری اینکه امسال کشاورزان ۵/۱۴میلیون گندم تحویل سیلوها دادند، می‌گوید: با این کار داریم عملاً سه ضربه اساسی به سطوح مختلف در بخش کشاورزی می‌زنیم. نخست اینکه هزینه استهلاک و تعمیرات چاه‌ها را برای کشاورزان به‌شدت بالا می‌بریم. دوم؛ با ایجاد اخلال در پروسه «خاک آب» کشت گندم و جو را ۳۰ درصد کاهش می‌دهیم و سوم؛ همزمان با ایجاد تهدید امنیت غذایی برای کشور از این منظر، دولت را ناچار به واردات این محصول استراتژیک در شرایط تنگنای ارزی می‌کنیم
خسارت خاموشی‌ها از خرابی تجهیزات فنی تا کاهش تولید
فرزادنیا با اشاره به تأثیر مستقیم قطعی برق بر عملکرد چاه‌های کشاورزی می‌گوید: در کشاورزی، دامپروری و مرغداری با موجودات زنده سر و کار داریم این کار در مرحله نخست، تولید محصولات را کاهش می‌دهد، علاوه بر آن تجهیزات فنی چاه‌ها را نیز با آسیب‌های جدی مواجه می‌کند. قطع و وصل مکرر برق موجب بالا و پایین رفتن سطح آب در چاه‌ها شده و این تغییرات، ریزش چاه‌ها و خرابی تجهیزات فنی را به همراه دارد. تعمیر این تجهیزات بسیار زمانبر و پرهزینه بوده و کشاورزان اغلب قادر به تأمین هزینه‌های آن نیستند.
وی می‌گوید: تا همین الان براساس برآوردها ۳۰درصد کاهش تولید خواهیم داشت. خسارت ناشی از کاهش تولید را سال بعد دولت باید با واردات ۳ تا ۴ میلیون تن گندم با ارز ۲۸هزارو۵۰۰ جبران کند و صد البته مابه‌التفاوت آن با عدد ۷۵هزار تومان را نیز باید متحمل شود که به معنای بازی چند سر باخت است.
این کارشناس اقتصاد کشاورزی با تأکید بر اینکه «کشت سفید برگ» کشت استراتژیک کشور است و با تأمین قوت غالب مردم ارتباط دارد، می‌گوید: با این حال وزارت نیرو به هیچ عنوان پاسخگو نیست و وزارت جهاد در این باره سکوت کرده است. با مردم صادقانه صحبت کنید و بخشی از مصرف خانگی را در پرتو صرفه‌جویی کاهش و برق صنعت را با برنامه‌ریزی دقیق‌تر مدیریت کنید تا سه هفته آینده (تا ۲۱ دی‌ماه) بدون قطع برق طی شود. هشدار می‌دهیم اگر کشت عقب بیفتد، محصول از بین می‌رود و واضح است که سال بعد وزارت جهاد کشاورزی کوتاهی خویش را به گردن بی‌برقی می‌اندازد.
برق وصل نشود به دیوان عدالت اداری شکایت می‌کنیم
عطاء‌الله هاشمی، رئیس بنیاد ملی گندمکاران کشور نیز در گفت‌وگو با قدس با تأکید بر اینکه براساس قانون، دولت موظف به تأمین برق چاه‌های کشاورزی است، می‌گوید: وزارت نیرو باید هرچه سریع‌تر معضل قطع برق چاه‌های آب کشاورزی را در این ماه حل کند درغیراین‌صورت به دیوان عدالت اداری شکایت کرده و ادعای خسارت خواهیم کرد.
عضو شورای هماهنگی تشکل‌های بخش کشاورزی می‌افزاید: با توجه به اینکه بیشتر چاه‌های عمیق به برق وصل شدند و با دیزل کار نمی‌کنند این قطعی برق روزانه هم از نظر کمیت و هم کیفیت بر تولید اثر می‌گذارد و افزایش ضایعات و کاهش محصولات را در پی دارد و بر درآمد کشاورز نیز اثرگذار است.
هاشمی می‌گوید: پس از برقی شدن چاه‌های کشاورزی، سهمیه سوخت به کشاورزان تعلق نمی‌گیرد و تغییر سیستم چاه‌ها به سوخت، مستلزم سرمایه‌گذاری است. وزارت نیرو باید هرچه زودتر این مشکل را حل کند وگرنه به دیوان عدالت اداری شکایت خواهیم کرد، چون براساس قراردادی که میان وزارت نیرو و کشاورز صاحب چاه بسته می‌شود وزارت نیرو مکلف است برق چاه‌های کشاورزی را ۲۴ ساعته تأمین کند. عدم تأمین این برق با ولتاژ مناسب موجب خسارت به کشاورزی شده است که باید سریع‌تر جلو این ضرر و زیان گرفته شود.
خسارت ۲۰۰ همتی بخش کشاورزی از قطع برق
عضو شورای هماهنگی تشکل‌های بخش کشاورزی تأکید می‌کند: براساس محاسبه‌ای که انجام داده‌ایم خسارت ناشی از کاهش تولید و ضایعات به خاطر قطعی برق در بخش کشاورزی ۲۰۰ همت برآورد می‌شود.
هاشمی می‌گوید: ما منکر اینکه بخش صنعت نیز از این محل آسیب می‌بیند، نیستیم، ولی کارگاه صنعتی برقش قطع شود چند ساعت بعد می‌توانند کارشان را انجام دهند، اما ما با موجودات زنده‌ای به نام گیاه، درخت و دام مواجه‌ایم و این‌ها نمی‌توانند صبر کنند تا برق وصل شود.
وی یادآور می‌شود: دولت قرار بود بیمه «تمام خطر فراگیر گندم» را پرداخت کند، ولی به‌تازگی در بودجه۱۴۰۴ پیشنهاد کرده است به ازای هر کیلو گندم فروشی کشاورز به دولت، ۵۰۰ تومان از جیب کشاورز برداشته و بیمه را انجام بدهند در صورتی که قرار بود دولت این رقم را تأمین کند.بنده به عنوان نماینده کشاورزان ادعا دارم که هیچ‌کس حق ندارد بدون اجازه کشاورز از جیب کشاورز پول برداشت کند، با این کار مخالفیم و اجازه چنین کاری را نخواهیم داد.
به نظر می‌رسد برای مدیریت این بحران، ضروری است دولت اقدامات فوری و مؤثری در زمینه سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر، ایجاد زیرساخت‌های مستقل برق، حمایت از کشاورزان و برنامه‌ریزی برای مدیریت منابع انجام دهد.همچنین با تدوین برنامه‌های دقیق، مانع از اتلاف منابع آب و برق کشور شود در غیراین‌صورت خاموشی‌ها پیامدهای جبران‌ناپذیری برای امنیت غذایی و اقتصاد کشور خواهد داشت.
نظر شما